Πιτίδης Νίκος (1927-1995)
Ο αρχιτέκτονας μηχανικός Νίκος Πιτίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1927. Ακολούθησε τους γονείς του, τη δασκάλα Ελένη και το φιλόλογο – αρχαιολόγο Μιχάλη, στο Άργος, όπου κι εγκαταστάθηκε μόνιμα. Ο πατέρας του διετέλεσε Έφορος Αρχαιοτήτων Ανατολικής Πελοποννήσου με πλούσιο ανασκαφικό έργο στην Αργολίδα. Εδώ πρέπει να γίνει αναφορά στη μελέτη του «Τζαμιού του Άργους» («Νοσοκομείον Άγιος Κωνσταντίνος» ή και «Βασιλικόν Νοσοκομείον»), το οποίο κατόρθωσε ν’ ανακηρυχτεί, το 1938, ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Ο αρχιτέκτονας μηχανικός Νίκος Πιτίδης.
Ο Νίκος έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση και τραυματίστηκε στο θώρακα, στη διάρκεια μάχης του ΕΛΑΣ κατά των Γερμανών. Αποφοίτησε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου διετέλεσε βοηθός του καθηγητή Αναστασίου Ορλάνδου. Στα χρόνια του Εμφυλίου φυλακίστηκε και εξορίστηκε στη Γιάρο, στον Αϊ Στράτη, στη Μακρόνησο και στην Ακροναυπλία. Αποφυλακίστηκε οριστικά το 1958 και εργάστηκε στην Αργολίδα. Παντρεύτηκε τη Στάσα (Αναστασία) η οποία υπήρξε γι’ αυτόν ουσιαστικό στήριγμα στη ζωή και στο έργο του. Απέκτησε δύο παιδιά το Μιχάλη και τη Λέλα.
Με μεγάλες δυσκολίες δημιούργησε ένα επίγειο παράδεισο στο Γιαλάσι της Παλιάς Επιδαύρου. Γι’ αυτό του το έργο τιμήθηκε από το Δήμαρχο Επιδαύρου (Α. Λιμνιάτη) και το Νομάρχη Αργολίδας (Α. Σαλεσιώτη) ως «αναμορφωτής του Γιαλασιού», του οποίου η κεντρική οδός ονομάστηκε «Οδός Νικολάου Πιτίδη».
Εργάστηκε ως αναστηλωτής του κάστρου της Ακροναυπλίας. Κατασκεύασε πολλές εκκλησίες και καμπαναριά αλλά και πολλές ιδιωτικές κατοικίες. Πέθανε στην Παλαιά Επίδαυρο τον Ιούλιο του 1995.
Το πιο σπουδαίο, ίσως, αρχιτεκτονικό δημιούργημά του ήταν το νοσοκομείο στο Άργος. Τη σύνταξη κτιριακής μελέτης του ανέθεσε, στις 13 Μαρτίου 1960, η Επιτροπή Διαχείρισης του Κληροδοτήματος Δεσμίνη – Καλλιοντζή. Οι Αργείοι κέρδισαν ένα σπουδαίο κτίριο, με πρωτοποριακή αισθητική, άρτια λειτουργικότητα και μορφολογική αναγνωρισιμότητα. Δυστυχώς η επιστημονική και καλλιτεχνική προσφορά του στην πόλη δεν αναγνωρίστηκε. Στο κτίριο που ξεχωρίζει ακόμη και σήμερα, παρά τις χονδροειδείς προσθήκες που το μισοκρύβουν, δεν υπάρχει μια πλακέτα με τ’ όνομά του.
Το πρόπλασμα του κτιρίου του νοσοκομείου από τον Ν. Πιτίδη. (Φωτογραφίες από το αρχείο Πιτίδη).
Το πρόπλασμα του κτιρίου του νοσοκομείου από τον Ν. Πιτίδη. (Φωτογραφίες από το αρχείο Πιτίδη).
Ο ίδιος δεν απόλαυσε το δημιούργημά του. Μπλέχτηκε σε μια προσωπική, δημόσια αντιπαράθεση με τον Πρόεδρο του Κληροδοτήματος Δεσμίνη – Καλλιοντζή, το Μητροπολίτη Αργολίδος Χρυσόστομο Α’, από την οποία ουδέν κέρδισε, πλην φθοράς. Ίσως δεν μπορούσε να αποφύγει την διένεξη, όταν έβλεπε το έργο πολλών χρόνων να περιφρονείται, να υποκλέπτεται από αναρμόδια πρόσωπα (όπως η εκ 200 σελίδων οικονομολογική μελέτη), αλλά στο τέλος να εφαρμόζεται χωρίς αναφορά στο δημιουργό του.
Σε κάθε περίπτωση, η πολιτεία και ιδιαίτερα η Αργειακή κοινωνία οφείλουν, έστω και καθυστερημένα, να τιμήσουν ένα σπουδαίο επιστήμονα και καλλιτέχνη, που στόλισε την πόλη με το έργο του. Αρκεί να ρίξουν μια ματιά στα ορθογώνια χωρίς έμπνευση κουτιά, που όλες σχεδόν οι ελληνικές πόλεις έχουν για νοσοκομεία.
Πηγή
- Παναγιώτης Ν. Τσελφές, Αναισθησιολόγος Γενικού Νοσοκομείου Άργους, Ιστορικές στιγμές του Νοσοκομείου στο Άργος, τόμος 2ος, Άργος, Ιανουάριος 2013.